De gevaren van Gratis

GeldGratis, perfect. Je krijgt iets, zonder dat de gevende partij er iets voor terug verwacht. Natuurlijk trappen we hier niet meer in vandaag de dag. Vroeger nog wel: ‘Ah! Een gratis scheerapparaat, mooi, dan gooi ik de oude weg.’ Vervolgens blijken de mesjes duurder te zijn dan het apparaat zelf. Vroeger was gratis een mooie marketing truc, je gaf iets gratis weg, maar je moest er altijd iets bij kopen of later bijbetalen. Het kwam er in ieder geval op neer dat jij geld kwijt was en de uitdelende partij geld kreeg. Daar trappen we inmiddels niet meer in, of wel? Hoe zit het met online verkregen zaken? Vele e-books worden gratis weggegeven, zit er niet een addertje onder het gras?

Het voordeel van gratis is natuurlijk dat het niets kost. Voor de gratis zaken die je op internet krijgt, verwacht de andere partij niet direct iets terug. Alleen gebeurt wat vroeger gebeurde nog steeds. Jij wil bijvoorbeeld leren over internet marketing, downloadt een gratis e-book, maar vervolgens is dat hele e-book gefocussed op één stukje software, wat dan weer 47$ per maand kost. Vaak wordt dat stukje software voor de eerste maand voor 1$ aangeboden, zodat je je inschrijft en je vervolgens vergeet uit te schrijven. Zo ben je 4 maanden verder en heb je al bijna 200$ uitgegeven aan iets dat je misschien helemaal niet wilde hebben. In dit soort gevallen is gratis erg gevaarlijk, vooral voor je portemonnee.

Maar er is nu iets anders in opkomst. Downloaden van e-books wordt geheel gratis, zonder kleine lettertjes. Deze e-books bevatten dan daadwerkelijk alle informatie, dus geen gedoe met toch betalen. Het enige is dat je je naam en emailadres moet invullen. Je gegevens weggeven.. Is dat dan niet gevaarlijk?

Ja, dat was het wel. Vroeger werden jouw gegevens gebruikt om je nieuwsbrieven toe te sturen en daar kwam je niet meer vanaf. Je bleef dus gespammed worden door de bedrijven waar jij vol vertrouwen je email adres aan weggaf. Dit was voor oktober 2009. Op 1 oktober 2009 ging namelijk de nieuwe wet van de OPTA in. Bedrijven mogen niet zomaar nieuwsbrieven naar mensen sturen. Je moet nu echt toestemming hebben (dus iemand moet zijn emailadres zelf hebben ingevuld) en de ontvanger van de nieuwsbrief moet de mogelijkheid hebben om zich uit te schrijven. Bij voorkeur staat deze mogelijkheid onderaan de nieuwsbrief, elke keer weer. En als derde punt moet de nieuwsbrief een echte afzender bevatten, geen pseudoniemen, maar echte namen en echte adressen. Dus je schrijft je in voor een nieuwsbrief, je krijgt je e-book, en vervolgens blijf je nieuwsbrieven ontvangen, wat vaak niet erg is omdat het een onderwerp is waar je in geïnteresseerd bent. En je hebt altijd de mogelijkheid om uit te schrijven.

Dit noemen we het Nieuwe Gratis. De maker van de e-book geeft iets écht gratis weg. Hij krijgt er niets voor terug. Behalve jouw stem. De auteur krijgt geloofwaardigheid bij jou. De volgende keer dat jij zijn naam ergens leest, denk je: ‘Hé, dat is die vent van dat gratis boek, dat is een goede schrijver.’ Deze geloofwaardigheid wordt ook wel whuffie of sociaal kapitaal genoemd. Vele woorden voor hetzelfde: vertrouwen. Nu is het uiteraard de vraag of deze vorm van gratis gevaarlijk is. Omkoping zou je het kunnen noemen? Maar aan de andere kant, als zijn verhaal wat hij gratis weggeeft niet goed is, dan stijgt hij ook niet in aanzien bij jou!

Er zat dus wel een addertje onder het gras bij gratis op het internet. Inmiddels is dankzij de OPTA dat addertje verdwenen. Het Nieuwe Gratis is in opkomst, of dat gevaarlijk is zal de toekomst ons vertellen!

Wil je meer lezen over gratis? Download dan hier het (gratis) e-book ‘Gratis‘, door Chris Anderson.

Wat vind je van deze hack?
0Te gek0Leuk0Serieus?0Meh...0Stom

About Author

14 Comments

  • Matthijs
    Posted 19/11/2010 9:55 am 0Likes

    Mwa. Als je een heel andere betekenis dan het gangbare ‘gratis’ gaat gebruiken, kan je wel alles zeggen. Ik zie op het internet veel vrij toegankelijke en kosteloze “informatie” die doordat ik ze nuttig vind voor mij als kennis kan gelden. Juist veel meer dan vroeger kunnen wij hier van profiteren en het inzetten voor onze eigen ontwikkeling. Evengoed een aantal opmerkingen van de auteur snijden hout.

  • RvtO
    Posted 27/04/2010 9:48 pm 0Likes

    Gratis bestaat niet. Het is een leugen waar mensen die graag voor de gek gehouden worden in geloven. Kennis gratis? Dat geloven jullie toch niet echt? De illusie van kennis wordt wellicht als gratis gepresenteerd. Het internet staat inderdaad vol met vrij toegankelijke wiki’s, blogs, forums, enz. waar zogenaamde kennis wordt gedeeld. Maar wat daar eigenlijk wordt gedeeld is informatie en eigen meningen, niet meer dan dat. En gratis is het al helemaal niet. Betaling geschiedt niet in euro’s, maar in egostreling door middel van aantal views, clicks en commentaren. Nog nooit waren open deuren zo duur als tegenwoordig.

  • Joris Draaksteker
    Posted 11/02/2010 5:35 pm 0Likes

    @Bart: het systeem voor zo’n “handige verdeelsleutel” is al in ontwikkeling bij een van de mannen achter The Piratebay: http://flattr.com/beta/ De rol van de ISP’s zie ik daar niet direct genoemd, maar wie weet gaan die partnerships aan met Flattr. Wel zo makkelijk als je maar aan een partij hoeft te betalen natuurlijk.

  • Marloes van Wingerden
    Posted 11/02/2010 12:47 pm 0Likes

    Laatst heb ik het E-book van Syntens gelezen over ‘ondernemen met sociale netwerken’. Heel veel zaken zijn natuurlijk allang bekend bij mij dus het enige gevaar van ‘gratis’ in deze is dat ik Syntens zou inschakelen om dieper op de inhoud in te gaan. En die persoonlijke begeleiding door een adviseur is waarschijnlijk dan net niet gratis…

  • Tony de Bree
    Posted 10/02/2010 9:31 pm 0Likes

    Stefan, niet echt nieuws. We doen dit al sinds 2003 (in het Engels) en ook in het Nederlands. Zie hier
    http://www.waarmoetikbeginnen.nl of hier http://www.dagboekvaneenbankier.nl. Ook de dubbele opt-in is al eerder verplicht vanuit Europa.

    Het grote probleem met ebooks in Nederland is dat ze door de Nederlandse uitgevers nog steeds kunstmatig duur gehouden worden.

    Mvg
    Tony de Bree

  • Stefan Knapen
    Posted 10/02/2010 9:11 pm 0Likes

    @blablaman
    Dat is inderdaad wat ik beschreef als de e-book waar je vervolgens een stukje software bij moest kopen. Gratis leuk en aardig, maar beperkt, je wordt toch een verkoop ingelokt. Het nieuwe gratis daarentegen zal waarschijnlijk anders zijn. Echt gratis, niets ervoor terug, misschien een donatie als je het waardevol vond!

    @Niels
    Ik was vroeger waarschijnlijk degene met de grootste mond over hoe goed het kapitalisme wel niet was in de klas. Misschien nog steeds wel! Kapitalisme heeft zoveel mooie punten, maar ook zoveel slechte zaken. Gister had ik het er met Joost nog over, over open-source wetenschap. Ik liep mee met een onderzoekje (heel basaal als eerstejaars) en dat mislukte, omdat een verkeerde stof werd gebruikt. Deze stof hadden ze zelf gemaakt, omdat ze het reeds bestaande (werkende) stofje niet wilde kopen, want dan zouden de makers altijd daar een deel van krijgen. Bizar. Medische wetenschap blijft haken omdat er winst op wordt gemaakt.. Helaas.

    @Joost
    Interessante gedachte. Zo zou exclusiviteit een waarde-goed blijven, waarvoor betaald zal worden. De grote (minder rijke) massa zal alles gratis krijgen, en degene die eruit wil spatten zal moeten betalen voor zijn goederen.

    Al met al, ik denk dat materiële goederen ook goed gratis weg te geven zijn. Kijk naar onze eigen Martijn, hij doet aan waardebepaling ACHTERAF. Betaal achteraf maar, zie maar hoeveel je het waard vond. Op deze manier is het niet alleen gratis en worden mensen op een andere manier getriggered om te betalen, maar waarborg je ook je eigen kwaliteit. Je moet wel iets goeds leveren, wil je betaald krijgen. En dat is nu wel eens anders (denk aan iPods die gemaakt zijn om na een jaar kapot te gaan en dergelijke).

    Bedankt voor de interessante comments mensen!

  • Joost Plattel
    Posted 10/02/2010 7:51 pm 0Likes

    Denk aan 3d printers op lange termijn: https://lifehacking.nl/algemeen/naar-de-winkel-ik-print-alles/

    Kennis is al grotendeels gratis op internet te vinden en dit bevorderd ontwikkelingen, waarom zou het met materiële dingen anders gaan? Mensen betalen vaak voor exclusiviteit, en gratis is is vaak een massa medium en staat daar volledig tegenover. De keuze of je ervoor wilt betalen blijft natuurlijk bij jouzelf.

  • Niels Gouman
    Posted 10/02/2010 7:45 pm 0Likes

    Ik ben er van overtuigd dat er steeds meer dingen gratis worden, en uiteindelijk misschien zelfs wel alles
    Kennis is al grotendeels gratis, overal op het internet te vinden

    Maar fysieke producten worden dat mijns inziens ook.
    Zodra je ALLES kan automatiseren met robots, dan is er niemand die om geld vraagt. Voor we zo ver zijn zullen er vast nog wel een aantal jaren en fases tussendoor gaan.

    Mijns inziens is kapitalisme is kapot aan het gaan, hoe kan het ook anders, het is simpelweg onmogelijk om allemaal winst te maken. Geld lenen om vervolgens rente (niet bestaand geld!) te moeten terug betalen vind ik ook een raar idee.
    Af en toe zie ik van die mensjes in paniek over ‘de crisis’ en dan vraag ik me af hoe lang het nog duurt tot mensen inzien dat kapitalisme minstens net zo hard faalt als communisme, en wat dan het volgende idee zal zijn, wordt dat wel duurzaam?

  • blablaman
    Posted 10/02/2010 6:15 pm 0Likes

    Ik snap wel wat bart(2de) bedoeld. Als je kijkt naar iphoneapps. ik neem even als voorbeeld het vliegspel FAST. deze was eerst betaald 1,59. met er van alles in. Nu is hij gratis maar om een beetje leuk te spelen moet je er dingen bij kopen via de inapp-kopen. en dan ben je al gauw duurde uit.

  • Bart
    Posted 10/02/2010 3:57 pm 0Likes

    Eh 11 euro… ik bedoel niet dat het stiekem steeds duurder wordt.

    En ik geloof verder niet in gratis, vind het volstrekte onzin.

    • Stefan Knapen
      Posted 10/02/2010 6:01 pm 0Likes

      Hoi Bart,
      Dat plan klinkt zeker goed. Ik ben voor. 11 euro en dan alles, maar hoe moet dat dan werken met nieuw gelanceerde e-boeken en dergelijke? De schrijvers krijgen heel erg veel geld tijdens de lancering, de long tail is ook fijn, maar tijdens de lancering verdienen ze het grote geld. Dan zou een systeem van: ‘Jouw boek is 10 keer gedownload jij krijgt 10 keer x euro.’ Lastig systeem, zal lang duren voordat dat er is!

      Waarom ben je tegen gratis? Ik vind het leuk om eens een tegengeluid te horen! Kan je het een beargumenteren?

      Bedankt voor je reactie!

  • Bart
    Posted 10/02/2010 3:55 pm 0Likes

    De oplossing is zo simpel dat ik er soms moe van wordt.

    Alle providers (in rijke westerse landen bv) worden per maand 11 euro duurder, vervolgens komt er een site waarop je alle muziek en films en boeken die je maar wilt downloaden beschikbaar zijn. Voor 11 euro per maand mag je alles downloaden. Maar dan ook echt alles.

    Via een handige verdeelsleutel wordt die 12 euro netjes verdeeld onder de auteurs, componisten uitvoerende artiesten etc.

    Wie het meest wordt gedownload krijgt ook het meeste geld, wie het minst wordt gedownload krijg minder. En wie niet wordt gedownload krijgt niets.

    Natuurlijk krijg je dan een hoop geklaag over mensen die zeggen dat ze nooit iets downloaden.

    Maar soms moet je een eerlijker systeem er gewoon doorheen duwen.

    En als zo’n systeem er is. En technisch is dat natuurlijk al jaren mogelijk.

    Dan ben je eens en voor altijd voorgoed van al dat gezanik af over rechten en wel of niet illegaal downloaden en achterlijke prijzen bij Itunes.

    Dan zijn we eindelijk een stapje verder.

  • Timo Boezeman
    Posted 10/02/2010 2:09 pm 0Likes

    Of download:
    Upgrade your life (al sinds oktober 2008): https://lifehacking.nl/algemeen/upgrade-your-life-nu-te-koop-en-te-downloaden/
    Mind Performance Hacks: https://lifehacking.nl/algemeen/mph/
    Handboek Communities: http://dl.dropbox.com/u/76924/HC_gratis_01_optimized.pdf
    Laat de klant naar jou komen: http://laatdeklantnaarjoukomen.nl/in-30-minuten/

    Kortom, bij A.W. Bruna zijn we er al een tijdje mee bezig 🙂

Comments are closed.