Bespreking boek Durf te vragen

In het boek Durftevragen. De kracht van sociale overwaarde van Nils Roemen en Fanny Koerts wordt met inzicht in de netwerk- en informatiesamenleving uitgelegd wat er gebeurt als je durf te vragen: mensen gaan je helpen en je realiseert jouw doelen. In het boek wordt enerzijds een visie op deze tijd, netwerken en doelen realiseren gegeven en anderzijds heel concreet, stap-voor-stap, ingegaan op hoe je goed wordt in het vragen wat je wilt. De vele voorbeelden laten de kracht van durftevragen zien. De mix van inspiratie en concreetheid maakt het boek sterk. Het boek is gratis te downloaden.

“Voor echte dromen geldt vaak dat ze groter zijn dan de mogelijkheden en vaardigheden waarover jij op dit moment beschikt. Je kunt dus wel wat hulp gebruiken.” (Citaat uit Durf te vragen)

Durftevragen is als beweging in korte tijd zeer zichtbaar geworden. Enerzijds de sessies die belegd worden, waarin deelnemers een vraag stellen en elkaar live helpen, met gebruikmaking van hun netwerk en Twitter. Daarnaast is de hashtag #durftevragen op Twitter een veelgebruikte afsluiting van een vraag. Hoe dat alles zo ver gekomen is wordt in het boek geschetst. De start en het vestigen in de Waarmakerij is een mooi voorbeeld van de kracht van durftevragen. Door de ruime ervaring van Nils Roemen en Fanny Koerts met durftevragen zijn de inzichten in wat werkt en wat niet erg. Dat is meteen ook een mooie bron van heel diverse voorbeelden.

De auteurs aan het woord

In het boek beschrijven de auteurs dat wie vraagt geholpen kan worden. Rond vragen stellen hangen aarzelingen (wie vraagt is onzeker, geeft de touwtjes uit handen, voor-wat-hoort-wat dus wie wat vraagt is iemand wat verschuldigd). Relevant om bij stil te staan, want niet iedereen is even gemakkelijk met het stellen van een vraag. Vandaar durf te vragen. Een vraag schept een leegte en roept verwachtingen op (conditionele relevantie). Dat merk je als een vraag met een wedervraag wordt beantwoord, dan is er een sequentie onaf. Daarmee is vragen stellen een manier om richting aan gesprekken te geven (“Wer fragt, der führt!”). In Iemand stelt de vraag laat Remco Campert op nog wat grotere schaal Campert die kracht zien. De auteurs laten nuchter zien dat vragen stellen hélpt, bijvoorbeeld om met Richard Branson mee te vliegen.

Durftevragen past nadrukkelijk in deze tijd. Een vraag stellen aan zoveel mensen was nog nooit zo makkelijk als in een tijd met Twitter en andere media. Daarnaast is het gebruiken van je eigen netwerk en die van anderen (de tweede graad voor jou) nog nooit zo makkelijk als met de huidige bloei van LinkedIn. Maar alleen veel kanalen en een groot bereik maakt nog niet dat je vraag beantwoord wordt. Het moet ook een goede vraag zijn en het helpt als je een reputatie (whuffie) hebt en mensen jou willen helpen.

Naast het gemak waarmee je tegenwoordig kunt delen, geven de auteurs aan dat delen aan kracht en belang wint. Er is sociale overwaarde, die je kunt inzetten om anderen te helpen. Zie de open video’s en spin offs van TED. Er zijn meer ideeën en er is meer denkkracht en netwerkkracht bij individuen dan ze zelf nodig hebben en iets van die kracht weggeven leidt tot meer goodwill. Het boek van Clay Shirky over cognitive surplus wordt niet letterlijk genoemd maar de hele idee past naadloos bij het durf te vragen. Shirky:

” (…) that people like sharing with each other and collaborating. Not always, of course. But there are architectures of participation that encourage the kind of sharing and generosity that enriches us all, and by experimenting with them, we can create media and social change that harnesses millions of people to help and amuse each other.”

In het hoofdstuk “Stel dat iedereen durft te vragen” wordt een samenleving beschreven die gekenmerkt wordt door helpen, delen, samenwerken. Een easycratisch (Aslander/Witteveen) hoofdstuk.

Het boek is treffend geïllustreerd door Kim Ravers. Zowel in de tekst als op aparte pagina’s vind je de heldere, vrije lijnen van Kim.

In de hoofdstukken Wat wil je nou eigenlijk?, Hoe stel je een vraag? en Wie wil mij helpen? gaat het boek van een beschouwende stijl over naar concrete coaching voor de vragensteller. Gelukkig niet weer de oproep om SMART doelen te stellen of een zeven stappen-plan maar een reeks inzichten die helpen om de vraag uitnodigend te maken:

• Denk in het eindresultaat (“Define done!” zou David Allen zeggen of “Begin met het eind voor ogen” bij Covey). De auteurs werken ook hier sterk oplossingsgericht geen probleem centraal of analyse over hoe het zo heeft kunnen lopen maar focus op waar je naar toe wil. Daarom past de wondervraag mooi in de methoden om het eind voor ogen te krijgen.
• Stel een vage vraag, die is dichter bij de droom en activeert de beoogde helpers om na te denken.
• Vertel een verhaal (de kracht van woorden), houd een elevator pitch, maak een moodboard.
• Maak voelbaar dat het jou menens is. Dat activeert de potentiële helpers en geeft de vraag kleur. Door te praten over waarom iets voor jou belangrijk is, verbinden mensen zich eerder (zie de TED Talk van Sinek)
• Vraag niet gesloten of concreet maar ‘hoe’. Vergelijk ‘wie kent een goede coach’ versus ‘hoe vind ik de juiste coach’
• Na de vraag: “Waffel houden!” Adviezen en tips niet bekritiseren en incasseren wat er komt. Verkeerde tips, dan was de vraag misschien niet goed. Wat kun jij doen om het beter te laten lopen volgende keer?
• Antwoorden is vrijwillig. Vind het prima als mensen niet kunnen of willen helpen.

Over Wie wil mij helpen? stellen de auteurs dat je niet als een volleerd marketeer moet segmenteren maar juist moet roepen als een marktkoopman. Zoek de verrassing, de passant en de tweede graad connecties die andere oplossingen en hulp kunnen bieden dan die je zelf al kende. Zoek daarnaast naar toverballenmensen, die verrassende lagen blijken te hebben, duurzame mensen die lange termijn commitment aangaan en motortjes (quote van Martijn Aslander) die in beweging komen en dingen veroorzaken. Kijk ook eens de kunst af bij helden. Modelleer, in NLP-termen.

Het boek sluit af met de durf te vragen-gereedschapskist die uit een lekker lange reeks korte, inspirerende opdrachten, waaronder:

• Doe elke dag één ding dat je dichterbij brengt bij je grote doel
• Heb je goed advies voor iemand geef het dan
• Wees lief

Als een soort bijlage nemen de auteurs hun verlanglijstje op, die illustreert hoe je ambities omzet naar vragen die op te pakken zijn door hulpvaardige helpers. De wensen variëren van durftevragen in de kring op school tot hippe durftevragen-t-shirts tot het durftevragen-logo op de maan! Lees de wensen en kies die uit die jij op kan pakken of zet er je beste mensen op.

De oudere lezers onder ons denken misschien bij aspecten van durftevragen terug aan de fanclubs en het bestellen zoals Willem de Ridder dat eind ’90 organiseerde. In een kring (fanclub) bestelde je wat je wilde bereiken of hebben wilde. De groep steunde je onvoorwaardelijk en daarna de kosmos. Tien jaar later lukt het Niels en Fanny om die vage kosmos tastbaar te maken: een vurige wens, jouw netwerk, andermans netwerk, Twitter en doorzettingsvermogen. Als iedereen dat doet, dan komen de visionaire beelden uit het hoofdstuk Wat als iedereen durft te vragen uit.

Lees het boek en kijk eens hoe jij je vragen beter kunt stellen en welke antwoorden jij kunt geven.