Craft je baan naar je droombaan

Loopbaanveranderingen hebben nogal eens het beeld gepaard te gaan met drastische stappen: loondienst of zelfstandig worden? Professional of manager? In deze onderneming blijven of weggaan? Soms is zo een stap nodig. Maar bijna voortdurend is het nodig een beetje aan loopbaanonderhoud te doen en geleidelijke aanpassingen te doen op allerlei niveaus. Een ideale manier om je baan naar je zin te tweaken is job crafting. Binnen de baan die je hebt, zoek je ernaar de accenten te verschuiven en al doende je werk te veranderen. Geen grote stappen of onderhandelingen met de baas maar zelf het initiatief nemen.

In het boek Loopbaanonderhoud van De Bruine/Buchel vind je de metafoor van de automobilist voor de manier waarop je je loopbaan oppakt. Wat voor loopbaanmonbilist je bent kun je testen. De clue van het boek is dat je zoals, je ook je auto of andere spullen onderhoudt, voortdurend onderhoud doet en af en toe een grote beurt. Degenen die GTD gebruiken kennen de reviews/periodiek onderhoud. In zo een sessie kun je vaststellen dat je bepaalde talenten onvoldoende gebruikt, bepaalde interessant vindt maar te weinig doet. Kortom, tijd om iets te veranderen met wat kleine aanpassingen. Enter job crafting.

Bij jobcrafting ben je bezig je werk te veranderen door je baan te herdefiniëren en aan te passen. De naam van de functie en formele taken blijven dezelfde maar daarbinnen ga je aan de slag om de invulling in de richting te sturen die jij wil. Het initiatief ligt dus bij jou. De strategie is vooral gericht om een positieve verandering door te voeren en eventueel daarna erover te overleggen met leidinggevenden maar het daar in eerste instantie niet afhankelijk van te maken. Het is een licht-Easycratische manier om tot bottom up veranderingen te komen.

Job crafting may seem like a simple idea, but what makes it a really powerful tool is that it allows you to increase the control you have over your own professional life, while “wowing” your employer at the same time.
(Over job crafting op mindtools.com)

Voor bijvoorbeeld leidinggevende taken geldt nogal eens dat er meerder verschillende taken bij horen: doelen stellen en bewaken, voor een team zorgen, individuen coachen, controle op voortgang, zorgen voor verandering en vernieuwing. De ene cultuur is meer van controle dan verandering of vice versa maar in principe zijn er allerlei verschillende terreinen waarbinnen er keuzes gemaakt moeten worden.

Job crafting betekent niet (alleen) dat je je eigen werk op eigen initiatief leuker maakt. Het betekent dat:

• voor jezelf definieert wat je meer wilt doen. Waar liggen onvoldoende gebruikte talenten? Wat was eigenlijk heel interessant en wil je meer doen? Doe een review over je projecten als inspiratie
• je zoekt naar het nut dat die taken hebben voor je werkgever. Als je declarabel moet zijn maar je wilt meer aan productontwikkeling doen, zal een betalende klant je helpen. Je een maand terugtrekken en ontwikkelen, past niet binnen de geleidelijke weg van job crafting. De meeste functies hebben allerlei taken en daarbinnen is een accent te verleggen dat je inzet nuttig en waardevol maakt
• die onderdelen die je meer wilt doen ook meer doen en zorgen dat de rest van je werk er niet onder lijdt. Gebruik je routine, vertrouw op de 20-80 regel en dwing jezelf maat te houden met de gebruikelijke taken door ze in tijd te definiëren
• organiseer en bewaar positieve feedback en zorg dat wat je anders/meer/beter doet gezien wordt. Met name met leidinggevenden die niet zo dol op veranderingen of eigen initiatief zijn, is het raadzaam zelf zeker te weten dat het positieve veranderingen zijn die je realiseert.

Als je de pest hebt aan bepaalde taken, bijvoorbeeld bepaalde vergaderingen, dan is job crafting niet de manier om daaronderuit te komen. Uiteraard kun je het heel druk krijgen met zinnig ander werk maar iets expliciet niet doen vraagt afstemming met je leidinggevende. Kijk of je bij die overleggen moet zitten of ga na hoe je ze nuttiger kan maken. Job crafting gebruik je om positieve verandering te bewerkstelligen.

Job crafting doe je door:

• Taken te veranderen

Stel dat je als eindredacteur de hele dag teksten moet controleren. Je merkt dat dat goed gaat maar je wilt ook wel eens wat anders. Als je dan écht iets anders wilt, is een loopbaanstap nodig. Als je ook voor je werk contact met auteurs hebt en ze auteursinstructies levert dan kan het zeer nuttig zijn om eens een goede handleiding voor auteurs te maken. Lukt het om dat te doen én de teksten die je moet controleren op routine voldoende snel af te hebben dan ontstaat meerwaarde. De volgende stap is dat ene project (een handleiding) structureler in je functie op te nemen door bijvoorbeeld auteurscoaching op te gaan pakken.

• Relaties te veranderen

Binnen een groep secretaresses is bijvoorbeeld ook goed voor te stellen dat de ondersteuning van teams misschien generiek dezelfde taken zijn maar dat de stijl van het werk sterk bepaald wordt door de personen in dat team, hun klanten, hun bezigheden, de pieken en deadlines. Er zijn bijvoorbeeld ook secretaresses die het klantcontact uitbreiden en naast telefoon- en mailcontact een persoonlijke kennismaking organiseren, meegaan met de adviseur, bij een intake of evaluatie zitten. Hiermee veranderen de taken enigszins maar is vooral de kwaliteit van het contact met anderen verdiept

• De definitie van je werk te veranderen

De taakopvatting, dus eigenlijk. Wat is nu de essentie van wat je doet? Als je dat heel praktisch invult, horen er andere taken bij dan wanneer je zoekt naar een definitie die maatschappelijk of interpersoonlijk impact heeft. Op Wikipedia staat bij cognitive crafting het voorbeeld van een kapper die zijn werk niet ziet als haren knippen alleen maar ook zijn taak rekent om mensen de ruimte te geven hun levensverhaal te vertellen daar empathisch op te reageren. Check je teksten en maak je voorstellen of draag je bij aan een leefbare buurt en help je mensen elkaar hun verhaal te vertellen.De Japanse steenhouwer (die aan cognitive craftingdoet)

Is het wat voor jou, craften? Deed je het al? Wat werkt voor jou?

(illustratie Blog Story op Flickr)