Slim online synoniemen zoeken

Synoniemen zijn woorden met ongeveer dezelfde betekenis, maar vaak net een beetje andere lading. Net met dat laatste aspect kun je het verschil maken en precies de juiste toon raken. Zo kun je de bijdrage van een medewerker appreciëren (sjiek), waarderen (beetje droog), respecteren (net wat minder enthousiast), bewonderen (enthousiast) of diggen (eigentijds). Welk begrip je kiest, hangt af van wat je wilt bereiken en wie je wilt bereiken.

Een synoniemenlijst kan je helpen snel en eenvoudig het woord met de gepaste lading te vinden. Ik gebruik zelf de website Synoniemen.net. Met Cmd-Tab (Apple) of Alt-Tab (Windows) switch je snel tussen je Word-document en je synoniemenlijst. Daarnaast kun je op elk zoekresultaat doorklikken om verder te zoeken, waarbij je uiteraard wel steeds verder van de originele betekenis wegdrijft.

Je kunt synoniemen ook gebruiken om vervelende herhalingen van steeds hetzelfde woord te voorkomen. Pas daar wel een beetje mee op. Het komt al snel over als een zwaktebod: “Hij/zij had zeker geen tijd om de tekst compacter te formuleren.” Of je brengt de lezer in verwarring: “Heeft hij/zij het nu over hetzelfde?”

Af en toe pak ik nog eens mijn oude, vertrouwde ‘Het juiste woord’ (uitgeverij SDU) uit de kast. Ruim 1400 bladzijden om te grasduinen in woorden die gegroepeerd zijn rond een paraplubegrip. Net even wat associatiever, dus meer mogelijkheden. En toegegeven, hier kriebelt ook een stukje nostalgie.

Nog een tip tot slot: gebruik een synoniemenlijst ook eens voor het bedenken van een naam van een product, dienst, slogan enzovoort, door te spelen met de woorden die je voorgeschoteld krijgt.