Boekbespreking: Information overload van Guus Pijpers

Guus Pijpers heeft het boek Information overload. A System for better managing everyday Data uit. Als auteur ken je Guus wellicht van zijn boeken en artikelen over informatieverwerking (o.a. Slaap je slim). Met Information overload ligt er een gedegen boek over wat informatie is enerzijds en hoe informatie te verwerken  -en overload tegen te gaan- anderzijds. Het deel over wat informatie is (hier hoofdstuk één), is beschrijvend en geeft een brede en diepe kijk op de waarde van informatie. Het tweede deel is concreter en helpt je als kenniswerker beter met informatie om te gaan. Voor wie acuut lijdt aan stress van al de te verwerken post, mail, to do’s, knipsels, RSS en nieuwsbrieven zijn quick fix boeken als Zen to done (Babauta) of Getting things done (David Allen) geschikter. Wie echt wil begrijpen wat informatie is, die komt met dit boek zeer aan zijn trekken.

Deel één, over informatie, is beschrijvend en conceptueel. Het laat zien hoe menselijk en persoonlijk het proces van informatie verwerken is. Wanneer wordt data informatie? Het antwoord geeft een aantal persoonlijke factoren, die de verandering van data tot informatie bepalen. Vandaar dat ook de definitie van overload een sterk persoonlijke is. Er ís niet feitelijk teveel maar op een bepaald moment voor een bepaald individu in een bepaalde context kan er spanning ontstaan, die dan information overload genoemd wordt. Dat sluit aan bij de oneliner van Clay Shirkey: “there is no information overload, only filter faillure”

Deel twee bespreekt hoe informatie beter te verwerken. Er zijn analytische delen, die je helpen inzicht te krijgen. Zo helpt de auteur je, in het eerste hoofdstuk van deel II, beter te snappen wat voor informatieverwerker je bent met een informatie profiel, je informatie voorkeuren en -houding ontstaat een beeld van wie je bent, wat je nodig hebt, wat je niet nodig hebt, hoe je informatie het liefst ontvangt, wat jij weer verder moet geven, et cetera. Deze zaken geven inzicht en helpen daarna bij informatieverwerking.

In deel II concrete adviezen en tips:

• houd eens een dag bij wat je aan nice to know en need to know krijgt
• overleg met jouw gatekeeper welke keuzes gemaakt worden
• onderhoud je informatiebronnen bewust.

Daarbij is er speciale aandacht voor alles wat je hersens helpt bij het verwerken van informatie: daglicht en regelmatig pauzes in de frisse lucht, lachen en ontspanning, muziek en nachtrust om alle impressies door de hersenen te laten verwerken, …

Uiteraard komen ook zaken als emotie versus ratio en intuïtie versus analyse aan bod. Daarbij is de auteur niet genegen in stelligheden te vervallen maar beschrijft hij wat intuïtie is en wat maakt dat meer is dan een gevoel. Daardoor is de tegenstelling genuanceerd.

Meer specifiek over information overload dan. Information overload is een vorm van druk die je ervaart. Druk werkt in principe goed. Immers, te weinig uitdaging voor de hersenen leidt tot verveling, vermoeidheid en ziekten. Dus enige druk is prima. Maar te lang, te veel druk werkt nadelig voor de informatieverwerking. Zo ontstaat er met stress cortisol dat glucose afbreekt wat juist broodnodige energie voor de hersenen is. Zeker als ontspanning uitblijft, wordt dat schadelijk. Daar kun je ook zelf aanleiding toe geven:

• informatieverslaving door voortdurend alle nieuws te willen zien. Dat is gezien het voortdurende aanbod een belastende ambitie
• creatieven die voortdurend nieuwe ideeën, beelden, personen zoeken en daarmee voortdurend informatie zoeken
• te veel werk, te veel taken door elkaar, te veel afleiding, waardoor informatieverwerking complex of zelfs gehinderd wordt
• uitstelgedrag waardoor informatie over taken toeneemt en complexer te verwerken wordt.

Het hoofdstuk Brain at work bevat delen over concentratie en aandacht. Daarin is de auteur wel stellig in zijn adviezen, bijvoorbeeld over to do-lijstjes:

• gebruik één systeem
• heb per lijst één doel en maak dat doel helder
• ontwikkel codes en afkortingen voor snel werken
• loop je lijst dagelijks door
• gebruik e-tools.

Een erg interessant blok is dat over vergeten. Doorgaans is alle aandacht juist gericht op verwerken en onthouden.

Kortom, geen boek voor snelle tips over informatie verwerken maar een gedegen, breed boek vol inzichten over hersenen, informatie en het verwerken van informatie.