Je verlengde lichaam en geest

blindenstokEen heleboel apparaten hebben een eigen geheugen. Al deze moderne apparaten, van het mobieltje tot de laatste iPhone, worden ook steeds meer een verlengstuk van jezelf. Het lijkt daarmee een beetje op die hoed. Mensen die jarenlang een hoed hebben gedragen, voelen zich vaak kaal zonder die hoed. De hoed is een deel van henzelf geworden. Je kunt mensen die een hoed dragen overigens gemakkelijk herkennen: ze bukken altijd iets als ze door een deur gaan!

Die hoed, dat mobieltje, je fiets en zelfs de blindenstok hebben een ding gemeen: ze gaan na verloop van tijd tot jouw lichaam horen. Als je in jouw auto rijdt, verandert je mentale representatie van je lichaam. De auto is letterlijk een verlengstuk van jou geworden. Daarom reageren sommige mensen zo woest als je even tegen hun deur aanstoot op de parkeerplaats: je raakt hun lichaam aan.

Veel van de nieuwste mobieltjes, PDA’s en soortgelijke gadgets bezitten al functies die je hersenen goed ondersteunen. Sterker, ze zijn niet alleen een verlengstuk van je handen, oren en ogen. Ook inhoudelijk kun je ze niet meer missen. Of zoals iemand laatst zei: “Als ik mijn mobieltje verlies, ben ik een deel van mijn geheugen kwijt.”

Overigens is dat niet nieuw: de hamer van een timmerman is mentaal een deel van zijn lichaam. Zijn zogenoemde ‘body schema’ neemt de hamer, en de mogelijke ruimte die hij inneemt, mee in de mentale representatie van het lichaam.

Ben je daarom bewust dat al die moderne apparaten en wat ze herbergen een onverbrekelijk deel van jezelf zijn. Behandel ze zoals je jouw eigen lichaam behandelt, met zorg en toewijding.

Tell Us What You Think
0Te gek0Leuk0Serieus?0Meh...0Stom

About Author

[plista widgetname=plista_widget_belowArticle]

9 Comments

  • Peter Snel
    Posted 31/08/2010 12:04 pm 0Likes

    Ja? En wat moeten we met dit soort weetjes? Wat is nou de lifehack? Dat je zuinig moet zijn op je spulletjes?

  • Marcel Huijkman
    Posted 23/02/2010 2:25 pm 0Likes

    Kijk naar StarTrek, waarbij de Borg een half mens/machine heeft gebouwd. Het is dichterbij dan we denken. Vraag aan een willekeurig voorbijganger maar eens “Weet jij exact hoe laat het is?” De ander zal, na een blik op het horloge waaschijnlijk een tijd ophoesten. De horloge drager koppelt hierbij het horloge aan zijn lichaam als een extern stukje brein, waardoor hij/zij vind dat “weten” hetzelfde is als een aparaatje raadplegen dat je bij je draagt. Mensen zijn al verder geassimileert dan men denkt 😉
    Als men mij zou vragen: kan je zonder je GSM, dan antwoord ik ja, en te gelijker tijd weet ik, dat ik niet zonder de extra functies kan die het ding ook herbergt. Ook ik ben een Borg in spé. 🙂

  • Guus Pijpers
    Posted 16/09/2009 6:46 pm 0Likes

    Extra lezenswaardige boeken over het onderwerp, die ik heb gebruikt als input voor deze bijdrage:
    * Blakeslee, S. & M. Blakeslee (2007). The Body Has a Mind of Its Own: How Body Maps in Your Brain Help You Do (Almost) Everything Better. New York: Random House Trade Paperbacks.
    * Clark, A. (2008). Supersizing the Mind – Embodiment, Action, and Cognitive Extension. Oxford: Oxford University Press.
    * Small, G. & G. Vorgan (2008). iBrain: Surviving the Technological Alteration of the Modern Mind. New York: Collings Living.
    * Garreau, J. (2006). Radical Evolution: The Promise and Peril of Enhancing Our Minds, Our Bodies — and What It Means to Be Human. New York: Broadway.
    * Hancock, P.A. (2009). Mind, Machine, and Morality – Toward A Philosophy Of Human-Technology Symbiosis. Farnham: Ashgate Publishing Group.

  • Ronald
    Posted 16/09/2009 4:23 pm 0Likes

    Interessant Taede! Dank voor tip!

  • Taede A. Smedes
    Posted 08/09/2009 4:01 pm 0Likes

    Niet alleen Merleau-Ponty, maar ook de wetenschapsfilosoof Michael Polanyi gebruikte (onafhankelijk van MP, maar wel ongeveer tezelfdertijd) de blinde-met-de-stok-metafoor om hetzelfde punt te maken in zijn “Personal Knowledge” (1962).

    Ook kom je dergelijke gedachten tegen bij Heidegger, Gehlen, Dessauer, en vandaag de dag bij Harway, Hayles, Ihde et al. Vandaag de dag stelt de filosoof Andy Clark (“Natural Born Cyborg”, the “Extended Mind”) dat informatietechnologie, zoals PDA’s, maar ook gewoon papieren encyclopedieën verlengstukken van onze hersenen zijn. De neurowetenschapper V.S. Ramachandran heeft in zijn “Phantoms in the Brain: Probing the Mysteries of the Human Mind” (1998) werkt ook de link tussen lichaamsschema en fantoomledematen uit.

    Voor de geïnteresseerde: ik heb dergelijke ideeën al eens uitgebreid besproken, ook vanuit theologische invalshoek, in mijn artikel “Denken over de mens in een technologisch tijdperk: De rol van technologie voor een hedendaagse theologische antropologie” (Tijdschrift voor Theologie, 2006:3, 243-264).

    Overigens is ook een aanrader Jenny Slatmans filosofische werk “Vreemd Lichaam: Over medisch ingrijpen en persoonlijke identiteit” (2008) waarin Slatman verder denkt in het spoor van Merleau-Ponty et al.

    De schrijver van dit blog-item komt dus eigenlijk met niets nieuws onder de zon…

  • aj
    Posted 08/09/2009 9:56 am 0Likes

    Ik zeg Merleau-Ponty. Jammer dat de bron, ofwel de man waar deze gedachten vandaan komen, niet gemeld wordt.

  • ric0
    Posted 08/09/2009 8:51 am 0Likes

    “de hamer van een timmerman is mentaal een deel van zijn lichaam. Zijn zogenoemde ‘body schema’ neemt de hamer, en de mogelijke ruimte die hij inneemt, mee in de mentale representatie van het lichaam.”

    Wat moet je innemen voor zulke inzichten en hoe hoog scoort het op de narcotoca/opiumwet?

Leave a comment