Laat je brein jezelf niet tegenwerken

Nutteloze feiten onthouden, piekeren, uitstelgedrag: ons brein zadelt ons er met enige regelmaat mee op. Het zijn eigenschappen die voortkomen uit mechanismen om ons te beschermen, maar omdat ze te ver doorgevoerd zijn, zijn ze contraproductief geworden. Ons brein werkt ons dus tegen. Wat kunnen we daar tegen doen?

Gregory Ciotti, oprichter van Sparring Mind, beschrijft op Buffer aan de hand van onderzoek wat je brein in bepaalde situaties doet en wat je daartegen kunt doen.

1. Het brein fantaseert teveel en zorgt er daarmee voor dat je je doelen niet bereikt
Hoewel het aangeraden wordt om bij het werken aan een project (en in andere gevallen) het visualiseren van een helder doel aangeraden wordt, moet er wel een grens aan deze visualisatie zitten. Teveel fantaseren over de uitkomst heeft namelijk een negatief effect op de productiviteit. Uit onderzoek blijkt dat mensen die zich instellen op een positief resultaat minder hard werken om dit resultaat te behalen.
Blijf dus vooral fantaseren, maar doe het met mate.

2. Het brein stelt grote projecten uit door de ergste delen te visualiseren
We blijken er beter in te zijn om taken te herinneren waaraan we al aan zijn begonnen, in plaats van waaraan we nog niet zijn begonnen. Dit zorgt ervoor dat we eerder bezig gaan met onafgeronde taken, in plaats van met taken waaraan we nog niet gestart zijn: ons brein wil naar een conclusie toewerken.
Starten is vaak het moeilijkste aan een grote klus, maar het is dus misschien wel de belangrijkste stap in het hele proces: denk daar vooral aan als je het moeilijk vindt om te starten.

3. Bij de eerste tekenen van angst haakt het brein af
Als je jezelf een doel hebt gesteld en er op een gegeven moment van afwijkt, denkt je brein al gauw: laat maar, dat wordt m niet meer, en je verliest het einddoel uit het oog. Terwijl een kleine afwijking van het pad naar je uiteindelijke doelen helemaal niet zo erg is als het opgeven van het doel. Ciotti geeft als voorbeeld het volgen van een dieet: heb je eenmaal ‘gezondigd’, dan maakt het ook niet meer uit of je de rest van de het pak met koekjes ook opeet of niet.
Je brein verliest het einddoel dus uit het oog: zorg dat je je brein te slim af bent en focus vooral op je langetermijndoel!

4. Het brein houdt van gedachteloos werk vermomd als productiviteit
Om je doelen te bereiken is het nodig om uitdagende taken te volbrengen, taken waarvoor je echt moeite moet doen en waarvan je aan het einde van de dag trots bent dat je ze hebt uitgevoerd. Het brein houdt er echter van om taken op de automatische piloot te doen. Dan wordt er wel íets afgerond, maar niet iets waarmee je vooruitgang boekt.
Met werk op de automatische piloot bereik je je doelen (hoogstwaarschijnlijk) niet, wees ook hiermee je brein te slim af en realiseer je deze voorkeur wanneer je productief probeert te zijn met dergelijk werk.

5. Het brein is niet goed in het onthouden van voor je planning belangrijke informatie
Voor het onthouden van belangrijke informatie in je planning heb je een externe planner nodig, wat zo simpel kan zijn als het noteren van de drie belangrijkste To Do’s voor de volgende dag. Ook een back-up plan voor als je planning in de soep loopt is van belang: hierdoor ‘straf’ je jezelf voor een fout in plaats van je constant schuldig te voelen over je onproductieve planning. Ciotti haalt weer het voorbeeld van een dieet aan: heb je je er niet aan gehouden, voel je dan niet schuldig om vervolgens meer te eten, maar ga de volgende ochtend sporten. Heb je dit back-up plan, dan is de kans kleiner dat je verder van je doel afdwaalt.

Heb je zelf last van een andere manier waarop je brein je tegenwerkt? Laat het weten in de comments – en meld vooral ook wat je er tegen doet!